วันพฤหัสบดีที่ 23 มิถุนายน พ.ศ. 2554

แผนการจัดการเรียนรู้ที่13

                                   แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 13

กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 รายวิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน ภาคเรียนที่1/2554
หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง สารละลาย เวลา 49 ชั่วโมง
เรื่อง ความหมายของสารละลายกรด -เบส เวลา 3 ชั่วโมง
บันทึกแผนการจัดการเรียนรู้โดย นางสาวศิริรัตน์ จำปาเพ็ง ครูอัตราจ้าง
ใช้แผนการจัดการเรียนรู้เมื่อ วันที่ ....16-20...เดือน ......สิงหาคม.....พ.ศ. ....2554.......... โรงเรียนศรีบุญเรืองวิทยาคาร อ.ศรีบุญเรือง จ.หนองบัวลำภู สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาจังหวัดหนองบัวลำภูเขต1


สาระสำคัญ

สารละลายต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันแต่ละชนิดจะมีสมบัติแตกต่างกัน บางชนิดมีสมบัติเป็นกรด บางชนิดมีสมบัติเป็นเบส

กรด หมายถึง สารประกอบที่มีธาตุไฮโดรเจนเป็นองค์ประกอบ เมื่อละลายน้ำแล้วสามารถแตกตัวให้ไฮโดรเจนไอออน (H+) ได้

เบส หมายถึง สารประกอบที่ทำปฏิกิริยากับกรดแล้วได้เกลือกับน้ำ เบสที่ละลายน้ำจะสามารถแตกตัวให้ไฮดรอกไซด์ไอออน (OH-) เบสทุกชนิดจะมีรสฝาด


ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง


สำรวจ ตรวจสอบสารเนื้อเดียว อภิปรายและอธิบายความหมายของสารละลายกรด เบส นำความรู้เกี่ยวกับกรด เบสไปใช้ในชีวิตประจำวัน

จุดประสงค์การเรียนรู้ปลายทาง


สรุปเกี่ยวกับความหมายของสารละลายกรด เบส ได้


จุดประสงค์การเรียนรู้นำทาง


1. บอกความหมายของสารละลายกรด เบสได้

2. อธิบายลักษณะของสารละลายกรด – เบส ได้

3. ยกตัวอย่างกรด เบสที่นำมาใช้ในชีวิตประจำวันได้



เนื้อหาสาระ


สารละลายต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันแต่ละชนิดจะมีสมบัติแตกต่างกัน บางชนิดมีสมบัติเป็นกรด บางชนิดมีสมบัติเป็นเบส

กรด หมายถึง สารประกอบที่มีธาตุไฮโดรเจนเป็นองค์ประกอบ เมื่อละลายน้ำแล้วสามารถแตกตัวให้ไฮโดรเจนไอออน (H+) ได้

เบส หมายถึง สารประกอบที่ทำปฏิกิริยากับกรดแล้วได้เกลือกับน้ำ เบสที่ละลายน้ำจะสามารถแตกตัวให้ไฮดรอกไซด์ไอออน (OH-) เบสทุกชนิดจะมีรสฝาด


กิจกรรมการเรียนการสอน


1. ครูแจ้งจุดประสงค์การเรียนรู้ ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง แนวปฏิบัติในการเรียน

การวัดผลประเมินผล /เกณฑ์การผ่าน วิธีการซ่อมเสริมเมื่อนักเรียนไม่ผ่านเกณฑ์

2. ทดสอบก่อนเรียน

3. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงสารเคมีที่นำมาใช้ในชีวิตประจำวัน โดยครูใช้

คำถามนำดังนี้

- สารเคมีที่ใช้ในชีวิตประจำวันมีอะไรบ้าง มีประโยชน์อย่างไร

- สมบัติของสารที่ใช้ในบ้านเหล่านั้นเป็นอย่างไรบ้าง

4. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๆ ละ 4 – 5 คน ศึกษาใบความรู้ เรื่อง สมบัติของสารละลายกรด – เบส

แล้วบอกความเป็นกรด -เบสของสารที่นักเรียนรู้จัก โดยครูคอยให้คำปรึกษาแนะนำ

5. ตัวแทนกลุ่มนำเสนอผลการศึกษาใบความรู้พร้อมร่วมกันอภิปรายกับเกี่ยวกับสมบัติของ

สารที่เป็นกรด เบส ได้ดังนี้

1. สารที่มีสมบัติเป็นกรด คือ สารที่เปลี่ยนสีกระดาษลิตมัสจาก สีน้ำเงินเป็นสีแดง

2. สารที่มีสมบัติเป็นเบส คือ สารที่เปลี่ยนสีกระดาษลิตมัสจาก สีแดงเป็นสีน้ำเงิน

3. สารที่มีสมบัติเป็นกลาง คือ สารที่ไม่เปลี่ยนสีกระดาษลิตทั้งสองสี

6. นักเรียนร่วมกันสรุปถึงความหมายของสารละลายกรด – เบส


สื่อ/แหล่งเรียนรู้


1. ใบความรู้เรื่อง ความหมายของสารละลายกรด – เบส

2. ใบงานการตรวจสอบสารโดยใช้กระดาษลิตมัส

3. Power point

4. หนังสืออ่านเพิ่มเติม


การวัดผลประเมินผล



วิธีการวัด

เครื่องมือที่ใช้วัด

เกณฑ์การผ่าน
1. สังเกตพฤติกรรม
2. ตรวจผลการปฏิบัติงาน
3. ทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์
ทางการเรียน
4. ตรวจผลงานกลุ่ม
แบบสังเกตพฤติกรรม
แบบบันทึกการตรวจ
ผลการปฏิบัติงาน
แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์
ทางการเรียน
แบบบันทึกการตรวจผลงานกลุ่ม
ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 60


กิจกรรมเสนอแนะ

ครูอาจมอบหมายให้นักเรียนศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมจากอินเตอร์เน็ต แล้วนำเสนอโดยจัดทำ เป็น แผนผังความคิดรวบยอดส่งครู ผู้สอนตรวจสอบให้คะแนน


บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้

1 ผลการจัดการเรียนรู้

นักเรียนผ่านเกณฑ์การประเมินระดับดี........คน คิดเป็นร้อยละ...........

นักเรียนผ่านเกณฑ์การประเมินระดับปานกลาง.......คน คิดเป็นร้อยละ.................

นักเรียนไม่ผ่านเกณฑ์การประเมินระดับปรับปรุง........คน คิดเป็นร้อยละ.............

2 ผลการประเมินพฤติกรรมระหว่างเรียน

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ....................

3 ปัญหาและอุปสรรคระหว่างการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ....................





4 การปรับปรุงและพัฒนา

............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .............................


ลงชื่อ ............................................ผู้สอน

(นางสาวศิริรัตน์ จำปาเพ็ง)

ครูอัตราจ้าง


ความคิดเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………..……

ลงชื่อ ...................................................

(นางทิพวดี อัครฮาด)

หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ความคิดเห็นของรองผู้อำนวยการฝ่ายวิชาการ

…………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………


ลงชื่อ ......................................................

(นายสุชาติ อาจศัตรู)

รองผู้อำนวยการฝ่ายวิชาการ




ใบความรู้

เรื่อง ความหมายของสารละลายกรด – เบส

--------------------------------------------------------------------------------------------------

สารละลายต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันมีหลายชนิด แต่ละชนิดมีลักษณะและคุณสมบัติแตกต่างกัน บางชนิดมีฤทธิ์กัดกร่อนสูง บางชนิดมีกลิ่นบางชนิดรับประทานได้ บางชนิรับประทานไม่ได้ มีรสเปรี้ยว รสฝาด เป็นต้น สมบัติความเป็นกรด – เบส เป็นสมบัติของสารที่เราต้องศึกษา จะทำให้เราสามารถใช้ประโยชน์จากสารละลายกรด – เบส ได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย

กรด(acid) คือสารประกอบที่มีธาตุไฮโดรเจนเป็นองค์ประกอบ เมื่อละลายน้ำแล้วสามารถแตกตัวให้ไฮโดรเจนไอออ น (H+) เกิดขึ้น ในสารละลายกรดทุกชนิดจะมีรสเปรี้ยว เช่น น้ำสมสายชูมีกรดแอซีติกเป็นองค์ประกอบ น้ำมะนาวมีกรดซิตริกเป็นองค์ประกอบ กรดมดแดงมีกรดฟอร์มิกเป็นองค์ประกอบ เป็นต้น กรดที่มีอยู่ในผลไม้ต่างๆเป็นกรดอ่อน ซึ่งไม่เป็นอันตรายต่อร่างกายของคนเรามากนักและเมื่อนำมาทดสอบกับน้ำยาเจนเชียลไวโอเลต(ยาสีม่วง )จะไม่เปลี่ยนสี แต่ถ้าเป็นกรดที่ได้จากแร่ธาตุที่คนเราสังเคราะห์ขึ้นจะมีความเข้มข้นสูง เช่นกรดไฮโดรคลอริก(กรดเกลือ) กรดไนตริก(กรดดินประสิว) กรดซัลฟิวริก(กรดกำมะถัน) จะมีฤทธิ์กัดกร่อนรุนแรง สามารถทำลายวัตถุ เสื้อผ้าผิวหนังและเนื้อเยื่อต่างของร่างกายได้ เมื่อนำมาทดสอบกับน้ำยาเจนเชียลไวโอเลตจะเปลี่ยนจากสีม่วงเป็นสีเขียวหรือสีน้ำเงิน ดังนั้นภาชนะที่บรรจุกรดจึงนิยมภาชนะที่ทำด้วยแก้ว เช่นขวดแก้ว ซึ่งจะต้องติดป้ายแสดงให้ชัดเจนว่า เป็นสารที่มีฤทธิ์กัดกร่อน อีกทั้งการนำสารที่เป็นกรดมาใช้ต้องระมัดระวังและใช้อย่างถูกวิธีจะทำให้การใช้สารเคมีที่ปลอดภัยด้วยเบส







ใบงาน

การตรวจสอบสารโดยใช้กระดาษลิตมัส


อุปกรณ์ที่จัดเตรียมไว้ ( สำหรับ 1 กลุ่ม )

1. นมสด น้ำผงซักฟอก สบู่ น้ำอัดลม น้ำชา น้ำคั้นจากผัก ผลไม้ น้ำฝน น้ำยาล้างจาน น้ำยาลดกรด น้ำมะขาม ผงฟู ขี้เถ้า โซเดียมคลอไรด์ ( น้ำเกลือ ) น้ำปูนใส

2. กระดาษลิตมัส

3. แท่งแก้วคนสาร

4. หลอดทดลอง

5. แผ่นกระจก

6. กรรไกร


คำถามก่อนการทดลอง

1. เพราะเหตุใดจึงต้องนำกระดาษลิตมัสมาวางบนกระดาษสีขาวหรือแผ่นกระจกที่แห้งและสะอาด.............................................................................................................................................................

2. การวางกระดาษลิตมัสควรวางแต่ละแผ่นให้อยู่ห่างกันพอสมควรเพื่อ..........................

...................................................................................................................................................................

3. เพราะเหตุใดจึงต้องใช้แท่งแก้วที่สะอาดจุ่มสารละลายโซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต ( ผงฟู ) แล้วนำมาแตะกับกระดาษลิตมัสทั้งสีน้ำเงินและสีแดง...............................................................

4. เพราะเหตุใดจึงต้องล้างแท่งแก้วและเช็ดให้สะอาดก่อนนำไปจุ่มในสารละลายอื่น........

...................................................................................................................................................................


ขั้นตอนการทดลอง

1. นำแท่งแก้วที่สะอาดจุ่มลงในสารละลายโซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต แล้วนำมาแตะกระดาษลิตมัสสีน้ำเงินและสีแดงที่วางบนกระดาษขาวสังเกตการเปลี่ยนแปลงและบันทึกผล

2. ล้างแท่งแก้วให้สะอาด

3. ทำการทดลองข้อ 1 , 2 แต่ใช้สารละลายของโซเดียมคลอไรด์ สารละลายโซเดียม ไฮดรอกไซด์ ( น้ำปูนใส ) นมสด น้ำผงซักฟอก สบู่ น้ำอัดลม น้ำชา น้ำคั้นจากผัก ผลไม้ น้ำฝน น้ำยาล้างจาน น้ำยาลดกรด น้ำมะขาม ผงฟู ขี้เถ


การมอบงาน

1. นักเรียนศึกษาใบงาน เรื่อง การตรวจสอบสารโดยใช้กระดาษลิตมัสให้เข้าใจ

2. ปฏิบัติตามขั้นตอนในใบงาน

3. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์ผลการทดลองและแยกประเภทของสารที่ตรวจสอบ

4. ตอบคำถามหลังการทดลอง


คำถามหลังการทดลอง

1. ในการทดสอบโดยใช้กระดาษลิตมัส จะต้องใช้กระดาษลิตมัสทั้ง 2 สี เพราะ.............

...................................................................................................................................................................

2. สารที่นำมาทดสอบด้วยกระดาษลิตมัสมีสารใดบ้างที่สามารถเปลี่ยนสีของกระดาษลิตมั ทั้ง 2 สีได้พร้อมกัน........................................................................................................................................

3. สารที่นำมาทดสอบด้วยกระดาษลิตมัสมีสารใดบ้างที่ไม่สามารถเปลี่ยนสีของกระดาษลิตมัส ทั้งสอง........................................................................................................................................


การประเมินผล

1. การวิเคราะห์ข้อมูลจากตารางการทดลอง โดยใช้แบบประเมินการคิดวิเคราะห์

2. การตอบคำถามหลังการทดลอง โดยใช้แบบประเมินการคิดวิเคราะห์






เฉลยใบงาน

ชื่องาน การตรวจสอบสารโดยใช้กระดาษลิตมัส


คำถามก่อนการทดลอง

1. เพราะเหตุใดจึงต้องนำกระดาษลิตมัสมาวางบนกระดาษสีขาวหรือแผ่นกระจกที่แห้งและสะอาด…….( เพื่อไม่ให้ผลการทดลองคลาดเคลื่อน )...............................................................

2. การวางกระดาษลิตมัสควรวางแต่ละแผ่นให้อยู่ห่างกันพอสมควรเพื่อ.........( ป้องกันไม่ให้สารละลายแต่ละชนิดที่นำไปแตะไหลไปหากัน ซึ่งจะทำให้ผลการทดลองคลาดเคลื่อนได้ ).........

3. เพราะเหตุใดจึงต้องใช้แท่งแก้วที่สะอาดจุ่มสารละลายโซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต

( ผงฟู ) แล้วนำมาแตะกับกระดาษลิตมัสทั้งสีน้ำเงินและสีแดง....( เพื่อเปรียบเทียบการเปลี่ยนแปลงของกระดาษลิตมัสทั้ง 2 สี )............................................................................................................................

4. เพราะเหตุใดจึงต้องล้างแท่งแก้วและเช็ดให้สะอาดก่อนนำไปจุ่มในสารละลายอื่น..................... ( เพื่อป้องกันการเกิดความคลาดเคลื่อนในการทดลอง )......................................................


คำถามหลังการทดลอง

1. ในการทดสอบโดยใช้กระดาษลิตมัส จะต้องใช้กระดาษลิตมัสทั้ง 2 สี เพราะ............

( สารต่างชนิดกันมีสมบัติให้การเปลี่ยนสีกระดาษลิตมัสได้ต่างกัน ).......................................................

2. สารที่นำมาทดสอบด้วยกระดาษลิตมัสมีสารใดบ้างที่สามารถเปลี่ยนสีของกระดาษลิตมัสทั้ง 2 สีได้พร้อมกัน.............( ไม่มี )..............................................................................................

3. สารที่นำมาทดสอบด้วยกระดาษลิตมัสมีสารใดบ้างที่ไม่สามารถเปลี่ยนสีของกระดาษลิตมัส ทั้งสอง..............( น้ำเกลือ น้ำปูนใส )............................................................................................






















ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น